27 november 1954 Scheepsramp Het Kanaal Lizard (UK)

Het 494 ton metende motorschip Carpo van de Maatschappij Zeeland is in de nacht van 27 november 1954 met een bemanning van 12 koppen en een lading antraciet onderweg van het Engelse Swansea naar Amsterdam. Het komt die nacht in zeer zwaar weer terecht in het zeegebied ten zuiden van Lizard Cornwall, en vergaat. Hoewel noodsignalen van de Carpo worden gezien vanuit een Liberiaanse tanker, kan dat schip geen reddingspogingen ondernemen in de woeste zee.
2 opvarenden van de Carpo worden later door een reddingboot dood in zee aangetroffen, van de overigen 10 wordt niets meer teruggevonden.  

De prelude:  

Het motorschip Carpo was eigendom van Maatschappij Zeeland. De kustvaarder werd in 1949 op een werf in Groningen gebouwd. De Carpo mat 494 bruto ton en was 50 meter lang. Het schip werd aangedreven door één Werkspoor motor die het schip een snelheid van 10 knopen kon geven.

De Carpo in 1949

De Carpo vertrok op 25 november 1954 met 639 ton antraciet van Swansea Wales UK naar Amsterdam. De kolen waren in twee ruimen geladen, maar er werd geen gevelingschot geplaatst om slingeren van de lading tegen te gaan.

Het verloop:

Toen de Carpo in de nacht van 26 op 27 november vanuit de Ierse Zee de punt bij Cornwall rondde en Het Kanaal invoer kwam het in een zeer zware storm terecht met een windkracht 10 tot 11.
17 mijl ten zuidwesten van Lizards Head (Lizards Point) bij het plaatsje Lizard kwam het schip in moeilijkheden. Op dat moment voer de Liberiaanse tanker Casino in de buurt. De bemanning van de Carpo gaf rond 23.00 SOS lichtseinen af wat door de Casino gezien werd.
Rond 23.35 uur meldt de Casino per radio dat ze een reddingsactie gaan starten en vaart op naar de Carpo. Rond 01.00 uur in de nacht van 27 november kan de Casino waarnemen dat vanaf de Carpo een sloep wordt gestreken. De Casino legt reddingslijnen en reddingsboeien klaar, maar onderneemt geen daadwerkelijke poging de bemanning van de Carpo te redden. Uiteindelijk verliest de Casino in de zware zee het zicht op de Carpo en zet zijn reis voort.
De Carpo vergaat kort daarop. Alle 12 bemanningsleden komen om, slechts 2 lichamen kunnen worden geborgen.

De oorzaken:

Vanuit de Casino werd waargenomen dat de Carpo “koplast” zou hebben, wat wil zeggen dat de diepgang aan de voorzijde groter is dan aan de achterzijde. Zeker in een zware storm is koplast een gevaarlijke situatie omdat een schip dan niet goed meer door de golven kan komen. De oorzaak van de eventuele koplast en de ondergang van de Carpo is nooit vastgesteld.
Het zou kunnen dat de lading is gaan schuiven. Er is geen gevelingschot geplaatst, maar of het ontbreken van dat schot een rol heeft gespeeld bij het vergaan kan dus niet met zekerheid worden gezegd.

Wel is onderzoek gedaan naar eventuele nalatigheid van de Duitse kapitein van de Casino, die de plaats van het ongeval verliet zonder hulp te bieden. Volgens de kapitein was de tanker niet in staat om in de zware storm een verantwoordde zoek- en reddingsactie uit te voeren.

Bronnen:

https://www.kustvaartforum.com/viewtopic.php?t=1848&start=768

https://www.marhisdata.nl/schip&id=1297