Midden op de Noordzee, ter hoogte van de Noordhinder banken zo’n 65 kilometer west van Goeree, botsen op 5 december 2012 rond 18.15 uur UTC de auto-carrier Baltic Ace en het containerschip Corvus J tegen elkaar. Beide schepen raken zwaar beschadigd, maar de Baltic Ace maakt snel water en is zinkende. De 24 koppige bemanning verlaat het schip in de reddingboten. De weersomstandigheden zijn slecht, het is ijzig koud en er staat in het zeegebied windkracht 7 met golven tot 3 meter hoog. 11 bemanningsleden komen om het leven.
De prelude:
Het Roll-On-Roll-Off (RoRo) schip Baltic Ace werd op 3 juni 2007 te water gelaten op de Stocznia Gdynia werf in Polen. Het schip was gebouwd als autotransport schip (een Pure Car Carrier PCC) en had daarvoor grote 8 dekken. Het schip was 148 meter lang en mat 7787 bruto ton. Het schip was geregistreerd op de Bahama’s, was in eigendom van Baltic Highway Limited en werd gecharterd door het Belgische Euro Marine Logistics, die er personenauto’s mee transporteerde vanuit diverse Noord-Europese havens.
Het containerschip Corvus J vaart onder Cyperiaanse vlag voor Duitse rederij Jüngerhans. Het schip is 135 meter lang en meet 8372 BRT. Het schip is in 2003 opgeleverd.
Het verloop:
In de dagen voor 5 december 2012 heeft de Baltic Ace 1400 Mitsubishi’s geladen in Zeebrugge. Op 5 december rond 15 uur UTC vertrekt het schip met bestemming Kotka, Finland. Het weer is slecht, het regende en er stond een harde wind. Het schip is net om de zandbanken voor de Belgisch-Nederlandse kust heen gevaren en zet koers naar de noordelijke Noordzee. Het vaart met een snelheid van ongeveer 18 knopen.
De Corvus J is die 5e december vanuit het Engelse Grangemouth onderweg naar Antwerpen. Het schip steekt de Noordzee over ter hoogte van Engelse Great Yarmouth in een vrijwel rechte koers van 150 graden naar de Westerschelde monding. Het schip maakt een snelheid zo’n 15 knopen. Hun vaarroutes kruizen elkaar zo’n 65 kilometer ten westen van Goeree.
Rond 18.15 UTC (19.15 Nederlandse tijd) komen beide schepen met elkaar in botsing op de position 51 50N 002 56E.
De Corvus J heeft averij opgelopen aan de boeg, maar kan blijven varen. De Baltic Ace is onder de waterlijn opengescheurd. Het water stroomt direct over de grote dekken. Binnen een kwartier is het schip geheel onder water verdwenen.
Om 18.20 uur UTC wordt vanuit het Kustwachtcentrum in Den Helder groot alarm geslagen. De KNRM reddingboten Antoinette uit Bresksen, Koopmansdank uit Neeltje Jans en de Zeemanshoop uit Stellendam gaan op weg naar de lokatie. Ook SAR (Search And Resque , soms ook Sea Air Resque) helicopters van de Belgische marine, de Nederlandse kustwacht en de Luchtmacht, een kustwacht verkenningsvliegtuig , een loodsboot, en 2 fregatten van de Nederlandse marine worden gealarmeerd. Schepen in de buurt stomen op naar de ongevalsplek. Ook de Corvus J blijft bij het zinkende RoRo-schip.
De veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond schaalt op tot GRIP2 en zet een SIGMA team in om de onderkoelde overlevenden te kunnen opvangen die per heli aankomen op Rotterdam airport.
13 opvarenden kunnen snel uit de reddingboten worden gehaald. 11 worden met de SAR-helicopters naar Kokszijde België, en Rotterdam gebracht. 2 bemanningsleden zijn opgepikt door de Corvus J.
Maar 11 opvarenden van de Baltic Ace zijn vermist. Tijdens zoekacties weten heli’s en schepen 6 overleden slachtoffers uit zee te bergen. Het zoeken gaat door tot de volgende dag, maar dan is de kans de vermisten nog levend aan te treffen nihil geworden.
Na de botsing blijft de Corvus J de hele nacht in het zoekgebied rondvaren op zoek naar overlevened. In de vroege ochtend van 6 december zet het schip koers naar Breskens voor herstel werkzaamheden aan de boeg.
De oorzaken:
De scheepsramp vindt plaats buiten de Nederlandse territoriale wateren. Een onderzoek naar de oorzaak van de botsing moet dus plaatsvinden door de landen waar de schepen geregisteerd staan, de Bahama’s en Cyprus. De OnderzoeksRaad voor Veiligheid heeft beide landen hulp aangeboden bij het onderzoek.
Het ongeval lijkt sterk op de aanvaring tussen de Noorse auto-carrier Tricolor en het containerschip Kariba op 14 december 2002 in Het Kanaal. Ook toen zonk de auto-carrier, maar de bemanning kon worden gered.
De grote laadkleppen dicht bij de waterlijn maken Pure Car Carrier schepen kwetsbaar bij aanvaringen, waarbij binnenstromend water zich snel over de grote dekken kan verspreiden. Het schip gaat daardoor overhellen naar de kant waar het water binnenstroomt, waardoor het nog sneller volloopt.
De oorzaak van de botsing zou een menselijke fout zijn, maar hoe is niet duidelijk. In de ondiepe wateren langs de Belgisch-Nederlandse kust is altijd druk scheepvaartverkeer naar en van de grote havens Rotterdam en Antwerpen, maar ook het kleinere Zeebrugge is een belangrijke haven voor de autotransporten. Er is weinig ruimte om elkaar te passeren of te ontwijken en een kleine onoplettendheid in het slechte weer is al genoeg.
Bronnen:
https://www.vesselfinder.com/news/3572-Boskalis-and-Mammoet-starts-Baltic-Ace-salvage-works