Op 15 februari 1989 slaat de chemicaliëntanker Maassluis van rederij Nedlloyd in een storm tegen een pier. De bemanning ziet geen kans het schip te verlaten. Hulp van buiten is in die weersomstandigheden onmogelijk. Uiteindelijke breekt het schip in twee delen en zinkt.
27 opvarenden komen om, waaronder 11 Nederlanders.
De prelude:
In 1982 wordt op de werf van Van Der Giessen-De Noord in Krimpen aan de IJssel de chemicaliëntanker Maassluis gebouwd. Het schip komt in dienst bij de Nedlloyd Bulk rederij. Het schip is 172 meter lang en meet 38000 bruto ton.
Skikda is een Algerijnse havenplaats aan de Middellandse Zee, 500 km ten oosten van de hoofdstad Algiers, bij de grens met Tunesië.
De Maassluis komt daar op 14 februari “onder ballast” vanuit Amerika aan om nieuwe lading in te nemen. Het schip kan de haven nog niet in. Het moet buitengaats wachten en gaat dicht bij het havenhoofd voor anker. De kapitein laat de ballast vast wegpompen, om de volgende dag snel te kunnen laden.
Er zijn 29 opvarenden, waarvan 14 Indonesiers en 13 Nederlanders. De kapitein en de hoofdwerktuigkundige hebben hun vrouwen meegenomen op deze reis.
Het verloop:
In de loop van de avond van 14 februari neemt de wind opeens toe tot storm, windkracht 9 tot 10. De wind staat recht op de kust. Rond 23.00 uur houdt het anker van de Maassluis het niet en het schip slaat los. De kapitein start de motoren, maar het lege schip is een speelbal van de wind en de golven geworden. Rond 23.30 uur wordt de schip tegen de strekdam van de haven aangeworpen en raakt de schroef beschadigd. Nu kan het schip geen vermogen meer maken om weg te varen van de strekdam. Keer op keer botst de Maassluis tegen de strekdam.
Het is niet bekend op welke strekdam de Maassluis zonk.
Om 02.30 uur meldt de kapitein dat de bemanning met de reddingssloepen van boord zal gaan, maar dat is in het noodweer niet mogelijk. Ook een schip dat in de buurt is, kan de tanker niet benaderen. Uiteindelijk breekt de tanker in twee stukken en zinkt.
Op het voordek zijn twee Indonesische matrozen die overboord worden geslagen. Zij spoelen aan op de strekdam en overleven de ramp. De overige 27 opvarenden, die op het achterdek zijn, raken vermist. Negen lichamen kunnen later worden geborgen.
De oorzaken:
De kapitein had zijn ankerplaats te dicht bij de strekdam gekozen, waarschijnlijk om de volgende dag snel de haven in te kunnen. Daarom had hij ook het ballastwater alvast weg laten pompen. De ballast is nodig om een schip zonder lading toch goed in het water te houden, zodat schroeven en roer onder water blijven en hun werk kunnen doen. Ook ligt een schip “onder ballast” dieper in het water, zodat de wind er minder vat op krijgt.
De Maassluis was alleen op het stuurboord anker vastgelegd. De Raad voor de Scheepvaart oordeelde dat de kapitein die avond ook het bakboord anker uit had moeten zetten. Het stuurboord anker zou te strak hebben gestaan, waardoor het kon gaan “krabben”.
De kapitein werd verrast door de storm, hoewel de komst van het zware weer lokaal al ruim van te voren bekend was. De storm kwam recht op de kust te staan. Het schip was zonder de ballast te licht om op de motoren, tegen de wind en de stroming in, weg te komen van de strekdam.
Vanuit de haven van Skikda kwam geen sleepboothulp. Ook een ander schip, dat al om 21.00 uur die avond om sleepboothulp had gevraagd, kreeg die niet maar slaagde erin tijdig open zee te bereiken om daar de storm af te wachten.
In de Groote Kerk in Maassluis werd in 2008 een gedenkplaat voor de ramp (her)plaatst.
De lessen:
Onder complexe omstandigheden moet de kapitein van een zeeschip veel beslissingen nemen waarvan de gevolgen niet direct te overzien zijn. Kleine foutjes kunnen grote gevolgen hebben.
De Raad voor de Scheepvaart adviseerde daarom om met computer simulaties dergelijke complexe omstandigheden na te bootsen zodat de bemanning hierop kan oefenen.
Bronnen:
https://web.archive.org/web/20140606211053/http://www.w8.nl/maassluis.html
https://leiden.courant.nu/issue/LD/1989-05-03/edition/0/page/17
foto MS Maassluis copyright Maritiem Museum Rotterdam
foto gedenkplaat https://koopvaardij.blogspot.com/2020_11_19_archive.html